6 scenario’s om als (para)medische beroepers samen te werken

Er wordt de jongste tijd danig gesleuteld aan de btw-regeling voor (para)medische beroepen. Vandaag zitten we op dat vlak in een grijze zone. Al zorgt circulaire 2019/C/46, die op 1 januari van dit jaar in voege ging, wel al voor duidelijkheid over de mogelijke samenwerkingsverbanden waarin (para)medische beroepers zich kunnen verenigen. We roepen de 6 scenario’s een voor een uit de wachtzaal.

Laten we eerst de mogelijkheden op een rij zetten voor associatieovereenkomsten onder de vorm van een maatschap of feitelijke vereniging. Het voornaamste doel is hier het verdelen van de kosten.

1. Pooling van de kosten, gefinancierd door periodieke stortingen

  • Enkel de kosten worden gepoold.
  • Ze worden volledig gefinancierd door periodieke stortingen van de leden. Een keer per jaar wordt de eindafrekening gemaakt.
  • De inkomsten worden niet gepoold. De erelonen worden dus rechtstreeks geïnd door leden.
  • Ontvangstbewijzen worden uitgereikt onder het ondernemingsnummer van de leden.

Conclusie: vrijstelling als kostendelende vereniging.

2. Pooling van de kosten, gefinancierd door GMD-vergoedingen

  • Enkel kosten worden gepoold.
  • Ze worden geheel of gedeeltelijk gefinancierd door de vergoedingen voor het beheren van het globaal medisch dossier (GMD) van de patiënten. De stortingen komen rechtstreeks op rekening van de associatie.
  • GMD-vergoedingen worden niet onderling verdeeld.
  • Bij de eindafrekening worden de te betalen kosten berekend. Per lid wordt het aandeel in de ontvangen GMD-vergoeding in mindering gebracht.
  • De inkomsten worden niet gepoold. De erelonen worden dus rechtstreeks geïnd door leden.
  • Ontvangstbewijzen worden uitgereikt onder het ondernemingsnummer van de leden.

Conclusie: vrijstelling als kostendelende vereniging op voorwaarde dat:

  • de GMD-vergoedingen worden beschouwd als voorschot.
  • de GMD-vergoedingen worden geïnd door de associatie. Weliswaar in naam en voor rekening van het lid.

3. Pooling van de kosten, gefinancierd door GMD-vergoedingen die wel worden verdeeld

  • Enkel kosten worden gepoold.
  • Ze worden geheel of gedeeltelijk gefinancierd door de vergoedingen voor het beheren van het globaal medisch dossier (GMD) van de patiënten. De stortingen komen rechtstreeks op rekening van de associatie.
  • GMD-vergoedingen worden onderling verdeeld onder de leden. Ofwel krijgt iedereen een gelijk aandeel of er wordt vooraf een verdeelsleutel bepaald.
  • Bij de eindafrekening wordt voor elk lid de betaalde GMD-vergoeding in mindering gebracht van de te betalen kosten. Dus NA de verdeling onder de leden.
  • De inkomsten worden niet gepoold. De erelonen worden dus rechtstreeks geïnd door leden.
  • Ontvangstbewijzen worden uitgereikt onder het ondernemingsnummer van de leden.

Conclusie: vrijstelling als kostendelende vereniging op voorwaarde dat:

  • de GMD-vergoedingen worden beschouwd als voorschot.
  • de GMD-vergoedingen worden geïnd door de associatie. Weliswaar in naam en voor rekening van het lid.
  • de GMD-vergoedingen mogen niet zonder enige verdeelsleutel gebruikt worden
  • om de kosten van de associatie te financieren.

4. Zowel pooling van de kosten als van de inkomsten

  • De kosten worden gepoold.
  • Ook inkomsten worden gepoold. De erelonen worden rechtstreeks geïnd door de associatie.
  • Eenmaal per jaar volgt de eindafrekening waarbij het saldo wordt uitgekeerd.
  • Ontvangstbewijzen worden uitgereikt onder ondernemingsnummer van de leden.

Conclusie: vrijstelling als kostendelende vereniging op voorwaarde dat:

  • de GMD-vergoedingen moeten worden geïnd door de associatie. Weliswaar in naam en voor rekening van het lid.
  • eerst worden de inkomsten verdeeld (gelijk of via een afgesproken verdeelsleutel), daarna worden per lid de kosten in mindering gebracht en tenslotte wordt het saldo uitbetaald.


Het vijfde en zesde scenario omschrijft associaties met rechtspersoonlijkheid, waarbij zowel de inkomsten als kosten worden gepoold.

5. Associatie ontvangt erelonen in naam en voor rekening van de leden

  • De kosten worden gepoold.
  • Ook inkomsten worden gepoold. De erelonen worden rechtstreeks geïnd door de associatie.
  • Eenmaal per jaar volgt de eindafrekening waarbij het saldo wordt uitgekeerd.
  • Ontvangstbewijzen worden uitgereikt onder ondernemingsnummer van de leden.

Conclusie: vrijstelling als kostendelende vereniging op voorwaarde dat:

  • de GMD-vergoedingen worden geïnd door de associatie. Weliswaar in naam en voor rekening van het lid.
  • eerst worden de inkomsten verdeeld (gelijk of via een afgesproken verdeelsleutel), daarna worden per lid de kosten in mindering gebracht en tenslotte wordt het saldo uitbetaald.

6. Associatie ontvangt erelonen in eigen naam

Ontvangstbewijzen worden in dit geval uitgereikt onder het ondernemingsnummer van de associatie. Dit is een vennootschap met afzonderlijke rechtspersoonlijkheid. In dit geval geldt de btw-vrijstelling als kostendelende vereniging niet, waarbij er in sommige gevallen dus btw zal moeten aangerekend worden.

We toetsen graag of je huidige samenwerkingsverband aan alle regels van de kostendelende verenigingen voldoet en of er geen andere structuur beter aanleunt bij de economische werkelijkheid.